Adana’da Konuşulan Dil Nedir?

Adana Şivesi

Özellikle Arap kökenli insanların yaşadığı Adana’da tek bir şivenin konuşulduğunu söylemek imkansızdır. Adana şehir merkezinden uzak bölgelerde farklı şiveler konuşulmaktadır. Adana’nın komşu illerine sınır olan bölgelerde bu komşu illerin şiveleri konuşmaktadır. Adana’da genellikle Pozantı – Tufanbeyli – Feke ağızları (şiveleri) konuşulmaktadır.

Ayrıca Adana’da eski Türkçe kelimelerde halen şive olarak kullanılmaktadır. Her ne kadar yazı dilinde kullnılmasalar da günlük konuşmalarda kullanılıyor. Adana’da konuşulan dil bakımından bazı örnekler verecek olursak şunları söyleyebiliriz. Örneğin “Gece”ye “Ver-geç” denilmektedir. Ayrıca “Cahil”e “Cahal”, “Otobüs”e “otobos”, “Gazete”ye “Gazata” denilmektedir.

Adana Şivesine Bazı Örnek Kelimeler

Adana ağzında kullanılan bazı kelimeler ve anlamları şu şekilde;

• Zerdali – Zerdeli
• Sabah – Zabah
• Karpuz – Garpız
• Köfte – Köhte
• Çamur – Çamır
• Domuz – Donuz
• Kuzu – Guzu
• Gölge – Kölge
• Koyun – Goyun
• Tatlı – Datlı
• Sabah – Zabah
• yeni – acar
• merdiven – badal
• seslenme kelimesi – bak hele
• geçen sene – bıldır
• büyük fare, lağım faresi – cardon
• oyunbozanlık eden – cılgaz
• yumurta için bozuk – cılk
• oyunbozanlık etmek – cılmak
• cam – cıncık
• fermuar – cırcır

• bir yaşına henüz basmış keçi – çebiç
• kızmak, azarlamak – çekişmek
• gömleğin kolunu veya paçalarını sıvamak, kıvırmak – çemlemek
• üzüm salkımı – çıngıl
• küçük bakır yoğurt kabı – çingil
• dükkanlardaki kepenk – daraba
• mısır – darı

Adana’da Konuşulan Bazı Eski Türkçe Kelimeler

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi eski Türkçe ağzı halen günlük konuşmalarda geçmektedir. Bu kelimeler ve anlamları şöyle;

• Az önce – Bayahtan
• Patlıcan – Balcan
• Tohum – Bider
• Domates – Banadura
• Aralık – Gındırık